ქართული კულტურის ღირებულებები

1.თავისუფლება.

2.გადარჩენისა და თვითმყოფადობის შენარჩუნების უნარი.

3.დაუმსახურებელი ლიდერობის სურვილი.

4.კანონზე,წესებზე დაუმორჩილებლობა.

5.ღვინის კულტურა.

6.მიმნდობი ბუნება.

7.სტუმართმასპინძლობა.

8.საკუთარ ქვეყანაში ღირებული და მნიშვნელოვანი ადამიანის,ნაწარმოების ან კულტურული მახასიათებლის დაუფასებლობა.

მოკლედ და გასაგებად,რომ ვთქვა ღირებულება შეიძლება ცხოვრების ძირითად და უმნიშვნელოვანეს პრინციპად განვიხილო,რაც რეალურად განსაზღვრავს ჩვენი ცხოვრების წესს. ღირებულებათა წარმოქმნის საფუძვლები გარკვეულ ტერიტორიაზე მოსახლე ეთნოსის ისტორიულ წიაღში, სხვადასხვა სოციო-პოლიტიკურ მდგომარეობაში, რელიგიასა და სხვა გარე ფაქტორებში უნდა ვეძებოთ.ღირებულებები თავის მხრივ ასახულია ისტორიაში, ასევე ლიტერატურაში და ენის თავისებურებებში,თუმცა იგი ვლინდება თანამედროვე ყოფაქცევაშიც.

საქართველო გამოირჩეოდა ტრადიციების სიმრავლითა და მრავალფეროვნებით. ქართველთა ეს მცირე ეთნოსი ორ ათასწლეულზე მეტი განიცდიდა სხვადასხვა კულტურებისა და ცივილიზაციების გავლენას,რის გამოც იკარგებოდა ბევრი მნიშვნელოვანი ტრადიცია თუ კულტურული ნიშანი.

ქართველთა უმნიშვნელოვანესი ღირებულება არის ­თავისუფლებისკენ სწრაფვა. თითქოს ეს გენეტიკურ მახასიათებლად იქცა,რაც გამოწვეულია დამპყრობლების წინააღმდეგ ფიზიკური და იდეოლოგიური ბრძოლებით. ამან გამოგვიმუშავა გადარჩენისა და თვითმყოფადობის შენარჩუნების უნარი,რაც გარკვეულწილად დღესდღეობით ქართველთა შინაგან,ფარულ თავმოყვარეობში ვლინდება. აღვნიშნოთ,რომ ქართულ რეალობაში თავისუფლება ხშირად თავკერძობით იცვლებოდა და დღესაც იცვლება.,ხოლო თავმოყვარეობა უაზრო სიამაყით.

ქართველებს ახასიათებთ განსაკუთრებული სწრაფვა მხოლოდ საკუთარი ინტერესების გამყარებისკენ. წარსულში ამის მაგალითია თავადები და აზნაურები,რომლებიც ძალაუფლების გამყარებით იყვნენ შებყრობილნი. ხოლო დღეს თავკერძობის, ანუ საკუთარი შესაძლებლობების გაუანალიზებლობის მაგალითია საქართველოში უკანასკნელ წლებში პარტიების სიმრავლე. უნდა ვთქვა,რომ დაუმსახურებელი ლიდერობისკენ გაცნობიერებული თუ გაუცნობიერებელი სწრაფვა უარყოფით გავლენას ახდენს ჩვენზე. ყველას დიპლომი და კაბინეტი უნდა მიუხედავად უნარისა და დამსახურებისა. თაობათა ცნობიერების ხრწნას და სრულ დეგრადირებას სწორედ დაუმსახურებელი ლიდერობის სურვილი გამოიწვევს.

ქართველთა კიდევ ერთი ,,მომხიბვლელი“ ღირებულება არის წესებზე არ დამორჩილება, რაც ზემოთ ხსენებული თვისებების შედეგია. ყველა საკუთარ სიმართლეს ,,აწესებს“ და ა.შ. ამის შედეგი კი ხშირად მოძრაობის წესების სრული უგულებელყოფა და უამრავი ადამიანის მსხვერპლად შეწირული სიცოცხლეა.

ასევე გვაქვს უმნიშვნელოვანესი ღვინის კულტი,თუმცა ქართველები დროსტარებისა და ჭამა-სმის მოყვარული საზოგადოებაა,რომლებიც თვითონვე იწვევენ ფასეულობათა გადაგვარებას. მათი ალკოჰოლისადმი მიდრეკილებით ხელს უწყობენ ღვინის კულტის გადაგვარებას.

ვფიქრობ, აღსანიშნავია ქართველთა მიმნდობი ბუნებაც,რომლის მაგალითია ჩვენს ქვეყანაში განსაკუთრებული მეგობრული დამოკიდებულება. თუმცა,შემდეგ ამას მოსდევს ,,დაღმართი“,ანუ აღნიშნული მიმნდობი ბუნებით გამოწვეული ხშირი ღალატი და შედეგად ერთმანეთის მიმართ ნდობის დაკარგვა.

სტუმართმასპინძლობა კარგია,მაგრამ იგი ხშირად შემაწუხებელ ახირებას ემსგავსება,არაფრის მომცემი და უსარგებლო სადღეგრძელოებით,უსაფუძვლო დაპირებებით და დავგადაკლული სმით ყველაფერი უფასურდება.

დაბოლოს,დასავლური იდეოლოგიების გავლენის ქვეშ მყოფი ქართველი ვეღარ ხედავ საკუთარ ქვეყანაში კარგს. ქართული ღირებულებები ჩრდილქვეშ რჩება და შესაბამისად დაკარგვა ემუქრება მაშინ, როცა ქართველებს კონსერვატიზმი გვახასითებს. დამპყრობლების მოყენებული ზარალის აღდგენას მხოლოდ გააზრებული და თანამედროვეობას მორგებული კონსერვატიზმით შევძლებთ და დავიბრუნებთ მთავარ ღირებულებას,რომელსაც შეგნებული თავისუფლება ჰქვია, რადგან იგი ერის გადარჩენის უმთავრესი წინაპირობაა.

ქვეყანაში მნიშვნელოვანი ტრადიციების ჩამოყალიბებასა და შენარჩუნებას ხელს უწყობს არსებული საზოგადოების სწორი განვითარება, პოლიტიკურ-ეკონომიკური მდგომარეობა, გათვიცნობიერებულობა, განვითარების სურვილი და განათლების დონის ზრდა. ეს შესაძლებელს გახდის ცხადად დავინახოთ სად გადის ზღვარი კარგ და ცუდ, ან სასარგებლო და უსარგებლო ღირებულებას შორის.

აფრიკელი ბიჭის მიერ დაწერილი ეს მოთხრობა ნომინირებული იყო წლის საუკეთესო მოთხრობის წოდებაზე.

როდესაც მე დავიბადე,მე ვიყავი შავი; მე გავიზარდე შავი; როდესაც დიდხანს ვარ მზეზე,ვარ შავი; და როდესაც მოვკვდები,მე ვიქნები შავი; თქვენ კი,თეთრებო: როდესაც იბადებით – ხართ ვარდისფერი; როდესაც იზრდებით – თეთრი; როდესაც მზეზე დიდხანს გაჩერდებით – წითელი; როდესაც გცივათ – ლურჯდებით; როდესაც გეშინიათ – ყვითლდებით; როდესაც ცუდად ხართ – მწვანდებით; და როდესაც კვდებით – ნაცრისფერი ხართ; ..და თქვენ მეძახით მე ფერადს ?!

ერთ-ერთი ულამაზესი ადგილი ჰავაიზე. კიბე შედგება 4000 საფეხურისგან, და გზა კულაის მწვერვალისკენ მიდის.(850 მ).  იგი უამრავ ადამიანს აოცებს თავისი განსხვავებული,იდუმალი და საკმაოდ საშიში ადგილმდებარეობით.

კიბეს ძველად სხვა დანიშნულება ჰქონდა,იგი 1942 წელს აშენდა . კლდის მწვერვალზე ანტენები იყო განლაგებული და მეთაურები ამ მთიდან აშშ-ს სამხედრო საზღვაო ძალების წყალქვეშა ნავებს გადასცემდნენ ნიშანს და აწვდიდნენ ხმას. . რადიოანძებმა ფუნქციონირება 1987 წელს შეწყვიტეს და მას შემდეგ ეს მთა ტურისტებისთვის ერთ-ერთ ექსტრემალურ და მიმზიდველ ადგილად გადაიქცა.

..

ილია ჭავჭავაძე ერთიანი იდენტობის ჩამოყალიბების რამდენიმე პირობას ასახელებს,თუმცა სანამ კონკრეტულად ამ პირობებზე ვისაუბრებდეთ ვთქვათ,რომ დღეს ოსმალოს საქართველოდ მოვიხსენიებთ ზემო-ქართლს. ცნობილია,რომ ამ მხარემ დიდი ღვაწლი გასწია ქართველთა თვითმყოფადობის შესანარჩუნებლად,ბევრი სისხლი დაღვარა,რათა არ დაეკარგათ თავიანთი ეროვნულობა. თუ ერთიანი იდენტობის პირობებზე ვიწყებთ საუბარს მაშინ აღსანიშნავია, რომ როცა საქართველო დანაწევრებული იყო მხოლოდ ამ მხარეში ეჭირათ ,,თავისუფალი დროშა ქართველთა ერთობისა“. ასევე არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ,,ქრისტიანობამ პირველად სამცხე-კლარჯეთში მოიკიდა ფეხი ანდრია მოციქულის მოძღვრებით’’. ამ დროს კი ქართლ-კახეთში ისევ კერპმსახურება სუფევდა. როცა ქრისტიანობის დასაცავად სამცხე-კლარჯეთში საშინელი ბრძოლა იყო,მაშინ იგი კი არ მოისპო, პირიქით, საბედნიეროდ უფრო გავრცელდა და გაძლიერდა. ,,როცა არაბები საქართველოში შემოვიდნენ და მაჰმადიანობის გავრცელებას ცდილობდნენ“ მაშინ ამ მხარის მკვიდრნი სწორედ ქრისტიანობისთვის იღვწოდნენ. აქ დღემდე შემორჩენილია ,,თლილის ქვით ამოყვანილი და მხატვრობით შემკული ეკლესიები“ რაც მათ ღვაწლს ადასტურებს. აქაური ქართველნი ,,საღმრთო და საერო წიგნებს ქრისტიანობისას ჰსთარგმნიდნენ“,ასევე აწესებდნენ მონასტრებ, სადაც ყმაწვილებს ასწავლიდნენ. ეს მხარე ცნიბილია ასევე ძალიან ნიჭიერი ადამიანებით, თვით შოთა რუსთაველიც კი ,,თავის სამშობლოდ სამცხე-საათაბაგოს მოიხსენიებს“. ყურადღების მიღმა არ უნდა დავტოვოთ არც ბაგრატ III, რადგან მისი გაძლიერების შემდეგ გაერთიანდა საქართველო, ამაში კი უდიდესი ღვაწლი სწორედ ოსმალოს საქართველოს მიუძღვის. მოიხედავად ამ დიდი თავდადებისა და უამრავი ბრძოლისა უკანასკნელი ათაბაგი მანუჩარი აღუდგა წინ არა მარტო ქრისტიანობას, არამედ ქართველობასაც და ,,სახელად დაირქვა საფარფაშა“.ამ მიზეზით ბევრი ადამიანი გადაიხვეწა ამ მხრიდან,იქ დარჩენილებს კი,საუბედუროდ,იძულებით მიაღებინეს მაჰმადიანობა. თავად მოძმე ხალხი, როგორც ილია ამბობს, დარჩა ,,უწინამძღვროდ, უმოძღვროდ, უეკლესიოდ და სასოწარკვეთილი, მწარედ დაჩაგრული, უწყალოდ დევნილი და განადგურებული, ნელ-ნელად მიეცა მაჰმადიანობასა“.(ილია ჭავჭავაძე,ოსმალოს საქართველო).

მიუხედავად ამ ფაქტისა,როგორც ილია წერს, „ზოგიერთი დღესაც იდუმალად აღიარებს ქრისტიანობასო“. იგი იმასაც ამბობს,რომ ჩვენ ერთმანეთს ,,მუხთლობამ, ღალატმა, შავით მოსილმა საქართველოს ბედმა ’’ განგვაშორა. იგი ასევე ამბობს,რომ ,,სარწმუნოების სხვა და სხვაობა ჩვენ არ გვაშინებს“,რადგან ქართველებმა იციან სხვისი სარწმუნოების პატივისცემა. ,,ოღონდ მოვიდეს კვლავ ის
ბედნიერი დღე, რომ ჩვენ ერთმანეთს კიდევ შევუერთდეთ, ერთმანეთი ვიძმოთ, ქართველი,
ჩვენდა სასიქადულოდ, კვლავ დაუმტკიცებს ქვეყანასა, რომ იგი არ ერჩის ადამიანის
სინიდისს, და დიდი ხნის განშორებულს ძმას ძმურადვე შეითვისებს“ -ამბობს ილია და ამით ადასტურებს, რომ თვით სამცხე-კლარჯეთის მკვიდრნი კვლავ იმსახურებენ, რომ ერქვათ ქართველნი. ამას ყველა ზემოთ განხილული ასპექტი ადასტურებს,მათგან გამომდინარე კი სწავლა, განათლება, მამულისთვის თავდაუზოგავი ბრძოლა, უდიდესი სიყვარული ერისა და საოცარი ერთგულება საკუთარი რელიგიისა ის პირობებია, რაც შეიძლება ერთიანი იდენტობის ჩამოყალიბების საფუძველი გახდეს.(ილია ჭავჭავაძე).

ილია ჭავჭავაძის წერილებში ბევრ ისეთ საკითხზეა საუბარი, რაც ნამდვილად შეუწყობს ხელს ერთიანი ერის ჩამოყალიბებას. პირველ რიგში,ილია ხაზს უსვას მოქმედების აუცილებლობას, რადგან იგი ყველაფრის საწყისია. ასევე უნიშვნელოვანესია,რომ საქართველო ჩამოყალიბდეს,როგორც თანამედროვე საზოგადოება,ამისათვის კი აუცილებელია ,,თითოეულმა პიროვნებამ თვითგანვითარება დაისახოს მიზნად“(ილია ჭავჭავაძე). იგი ქართველებს ეუბნება,რომ ,,აღდგეს“ და ,,დადგეს ერად სხვა ერთა შორის“ ,რათა მოწინავე ერების განვითარების გამოცდილება აითვისოს. ილია ასევე ხაზს უსვამს იმასაც,რომ ქართველებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია არსებული რეალობის კარგად გაცნობიერება და მის საფუძველზე მომავლის მიზნების დასახვა. ,,დრო შეიცვალა და ეს ქართველებმაც უნდა გააცნობიერონ“-ეს ილიას ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი გზავნილია. მისი თქმით დღეს ბრძოლა მხოლოდ ცოდნით შეიძლება და არა ხმლით,სწორედ ამიტომ ჩვენ პირველ რიგში განათლებული და ცოდნით შეიარაღებული თაობა გვჭირდება,რადგან სწორედ მისგან მომდინარეობს ის, რაც ჩვენ ყველაზე მეტად გვჭირდება,ესაა ,, პროგრესისკენ მიმართული ცვლილებების დანახვის უნარი“. ილია ასევე აუცილებლად მიიჩვევს ადამიანთა უფლებების დაცვასა და იმ ვალდებულებების გაზრებას, რაც ადამიანს აკისრია სოციუმის წინაშე.

ილიას შემოქმედება ფასდაუდებელია ქართველებისთვის, რადგან მის მიერ ჩამოყალიბებული იდეები ერგება ყველა დროსა და ყველა ეპოქას. პროგრესისკენ სწრაფვა,განვითარება საკუთარი იდენტობის შენარჩუნებისთან ერთად,მოძრაობა,ძიება,წარსულის დაფასება,აწმყოს გააზრება და მომავლის დაგეგმვა,ცოდნაზე ორიენტაცია,გონიერება უგუნურობის ნაცვლად, ერთსულოვნება,ქვეყნისა და ადამიანების სიყვარული,საერთი კულტურა,ენა,სარწმუნოების ერთგულება,ეკონომიკისა და პოლიტიკის საერთო მიზნისკენ მიმართული გეგმის მთლიანობა,მიზანდასახულობა,კავშირი სხვა ქვეყნებთან და სიახლეების ათვისება თვითიზოლაციის ნაცვლად-ეს იმ იდეათა მცირე ჩამონათვალია რაც ილია ჭავჭავაძის აზრით ერთიანი ერის ჩამოყალიბებას შეუწყობდა და შეუწყობს ხელს.

https://d19tqk5t6qcjac.cloudfront.net/i/412.html

რა უნდა გავაკეთო  ხოლმე როცა ჩემი არ გჯერა ? და არც ის ვიცი როგორ დაგაჯერო ? … ვიცი პრობლემაა ეს,მაგრამ არ ვიცი როგორ მოვაგვარო..გგონია განძრახ ვივიწყებ ყველაფერს ? არა, პირიქით ! მაგრამ მე მიხარია კიდეც გულის სიღრმეში როცა რამე არ მახსენდება,რადგან ეგ ნიშნავს, რომ არავინ და არაფერი ყოფილა შენზე მნიშვნელოვანი(და არც იქნება !) ,მაგრამ შენ სხვანაირად გებულობ ყველაფერს და მე,სამწუხაროდ ჯერ ვერ ვისწავლე როგორ აგიხსნა რაღაცები ისე რომ შენ შეძლო ჩემი დაჯერება..ისე აგიხსნა რომ ერთი კითხვაც არ გაგიჩნდეს და არ დაგაეჭვოს არაფერმა…და შენი სიტყვები, რომ ჩემი გრძნობის საფუძველი მარტო შეჩვევაა და მეტი არაფერი,ეს ცალკე უფრო დიდი ტკივილია ჩემთვის,რომელიც მინდა რომ აღარ განმეორდეს. და თუ ეს მართლა შეჩვევაა მაშინ იცოდე რომ ამაზე ძლიერს ვეღარ განვიცდი ვერაფრს,ამიტომ შენი ნებაა მას სიყვარულს დაარქმევ,შეჩვევას თუ რამე ახალ სახელს… დრო ? დროს გეთანხმები, რომ მნიშვნელობა ქონდა და აქვს კიდეც,მაგრამ უშენოდ არა..უშენოდ არა იმიტომ რომ მე დღემდე არ მჯერა როგორ შეგეძლო ყოველთვის ამდენი წლის განმავლობაში გეგრძნო როცა მჭირდებოდი. არ მახსოვს არც ერთი ჩემი რთული და მძიმე დღე შენს გარეშე,შენი სიტყვების გარეშე,რომ მიუხედავად ყველაფრისა მაინც გიყვარვარ და ჩემს გვერდით ხარ.. და მე ვოცდებოდი ყოველ ჯერზე თუ როგორ გრძნობდი შენ ჩემს მარტოობის სევდას, თუ არ ვიცი რაც იყო… ვოცდებოდი იმ გრძნობის სიმძაფრით რომელსაც ყოველთვის მანახებდი მიუხედავად სიშორისა და ჩემი არ ვიცი როგორი ხასიათისა, რომელიც აუტანელია ზოგჯერ.(მაგრამ მოგიწევს ატანა !).

ბევრი რამის თქმა მინდა,ოღონდ არ მოდის სიტყვების სახით,შენ იცი ჩემი თვალები და რასაც დაინახავ იმას მიენდე,თუ გჯერა ჩემი გჯეროდეს,თუ არ გჯერა მითხარი როგორ და გპირდები რომ მაგასაც შევძლებ..მე მინდა რომ ჩემ მომავალს ჩვენი დაერქვას ოღონდ მინდა, რომ ერთმანეთის გაბედნიერება იყოს ჩვენი მთავარი მოვალეობა და არა სხვა რამე. სევდა იყო საკმარისად,ამიტომ  მინდა, რომ მე და შენ სულ ბედნიერები ვიყოთ..

შენი სიყვარულის მჯერა და გთხოვ,ჩემიც დაიჯერო. მიყვარხარ.

 

უცნაური დღეა.. დილით ისე გავიღვიძე თითქოს არც მძინებია,თითქოს სხეულს ეძინა,მაგრამ სულს არა .. მიუხედავად ამისა ბედნიერი მომეჩვენა დილა და ვიგრძენი, რომ კარგი დღე იქნებოდა ..იშვიათად ხდება ასე. იშვიათად ვგრძნობ ხოლმე, რომ ადამინი მხოლოდ სხეულისაგან არ შედგება,და რომ მას რაღაც იმაზე მნიშვნელოვანი აქვს შთაბერილი ვიდრე ეს შეიძლება გვესმოდეს. მიუხედავად დილის სუსხისა და სიცივისა ყველაფერი ლამაზი ჩანდა,ყველაფერი სხვანაირად მეჩვენებოდა. სახლის წინ პატარა ბაღს რომ ჩავუარე ისე ბავშვურად მომინდა იქ შესვლა და თამაში,როგორც არასდროს,მაგრამ ლექციაზე მაგვიანდებოდა და იმის გააზრება მაინც მოვასწარი,რომ დილის ცხრის ნახევარზე საქანელებზე გართობის დრო არ მქონდა. გზაში უჩვეულოდ მანქანების სიხშირის გარდა მნიშვნელოვანი არაფერი შემიმჩნევია. რატომ არის დღეს ამდენი ხალხი ქუჩებში? მხოლოდ ეს ვკითხე საკუთარ თავს და მერე ისევ ინგლისურის ლექციაზე დავიწყე ფიქრი,რომელიც ალბათ იმიტომ მძულს,რომ 9 საათზე იწყება მე კი დილით ადრე გაღვიძება, რა თქმა უნდა, არ მიყვარს. სანამ ავტობუსიდან ჩავიდოდი კითხვაზე გავეცი საკუთარ თავს პასუხი, ალბათ იმიტომ,რომ დღეს ყველამ ჩემსავით ბედნიერმა გაიღვიძა.

ლექციამ ჩვეულებისამებრ ჩაიარა. მომდევნო ლექციამდე 4 საათი მქონდა დრო, რომელიც უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკაში უნდა გავატარო. ჟურნალისტიკის და მასობრივი კომუნიკაციის შესავალში სალექცო თემად რაღაც საინტერესო გვქონდა და მისი წაკითხვა დავიწყე. ვიღაც ამტკიცებდა, რომ წერას აზრი მხოლოდ საკუთარი გამოცდილების ხარჯზე აქვს. თუ იმაზე წერ რაც გამოცდილი არ გაქვს ან რის შესახებაც არაფერი არ იცი,მაშინ ჩათვალე რომ არაფერიც არ დაგიწერია,რადგან წარმოსახვა ის არაა რაც ჟურნალისტს სჭირდება. რა თქმა უნდა წარმოსახვის გარეშე წერა ძალიან რთულია,მაგრამ შეუძლებელი ნამდვილად არა. ჟურნალისტმა უნდა გაითავისოს, რომ იგი პირველ რიგში ამბის მთხრობელია,რომელმაც ის საინტერესოდ და მიმზიდველად უნდა აღწეროს,და არა-მწერალი. ვკითხულობდი და თან ვეთანხმებოდი ამ ,,ვიღაცას”, რადგან მართლა არ შეიძლება წერო ან ისაუბრო იმაზე რაც არ იცი, რაზეც არაფერი გაგიგია და იმიტომ წერ ან საუბრობ მასზე,რომ უბრალოდ ასე გინდა. ჟურნალისტობა ჩემი ერთ-ერთი ოცნებაა, მაგრამ ისეთი ჯურნალისტობა არა როგორსაც დღეს ვხედავ. ამიტომაც ვორჭოფობ,არ ვიცი მართლა მზად ვარ და შევძლებ კი იმ სიბინძურისა და განუკითხაობის ატანას რაც შეიძლება წინ მელოდებოდეს ? …….. თუმცა მიუხედავად ყველაფრისა არ ვიცი რატომ,მაგრამ გულის სიღრმეში პროფესია ჟურნალისტი ჩემთვის ისეთივე პატივსაცემი და საამაყოა როგორც არც ერთი სხვა…… ამ თემამ ბედნიერება წამართვა!

სენსაციები,სენსაციები,სენსაციები … და მაინც რა არის ნამდვილი სენსაცია ?? არც მე არ ვიცი.. მაგრამ ის ნამდვილად არ არის რასაც თქვენ, ჟურნალისტები წერთ….

და მაინც რა არის ნამდვილი სენსაცია,სად და რა არის ის, რაც არასოდეს არსად დაწერილა ? ? ? ….

ამ თემამ ბედნიერება წამართვა ..

.

განათლება ადამიანის სრულყოფილად განვითარების პროცესში ყველაზე  მნიშვნელოვანი ასპექტია. იგი ბავშვის დაბადებიდანვე იწყება და გრძელდება მანამ, სანამ ადამიანს განვითარების სურვილი არ გაუქრება. თუმცა ძირითად წყაროდ, საიდანაც განათლების მიღებაა შესაძლებელი,მაინც ოჯახი და სკოლა რჩება. გამომდინარე აქედან,ჯერ მთავარია ოჯახი იყოს მზად იმისთვის, რომ იქ ბავშვმა მშვიდად და დაცულად ცხოვრება შეძლოს,ხოლო შემდეგი უმნიშვნელოვანესი საკითხი,რა თქმა უნდა, სკოლაა.კერძო სკოლების რიცხვი ბოლო დროს განსაკუთრებით გაიზარდა,რაც კიდევ უფრო ართულებს კერძო და საჯარო სკოლებს შორის არჩევანის გაკეთებას. ბევრი ურთიერთგამომრიცხავი აზრის მიუხედავად და დღევანდელი რეალობიდან გამომდინარე,მე მაინც მიმაჩნია,რომ კერძო სკოლაში მიღებული განათლება უკეთესია,ვიდრე საჯარო სკოლაში.

დღეს საქართველოში სამასამდე კერძო სკოლაა,თუმცა ისინიც რამდენიმე ჯგუფად შეგვიძლია დავყოთ. ძალიან ძვირადღირებული სკოლები,სადაც წლიური გადასახადი 5000 დოლარამდეა, საშუალო ღირებულების სკოლები,სადაც 3000 ლარამდეა გადასახადი და შედარებით დაბალფასიანი სკოლები,სადაც სწავლის ღირებულება 1000-დან 2000 ლარამდეა. ასეთი სკოლების უპირატესობა მკაფიოდ გამოჩნდება,თუ ვიტყვით რომ მსგავსი ძვირადღირებული კერძო სკოლები ბავშვებს სთავაზობენ სხვადასხვა გაცვლით პროგრამებს, ე.წ საზაფხულო სკოლებს, განსხვავებულ და ძალიან საინტერესო საგანმანათლებლო პროექტებს. ბავშვების სიმცირე კლასებში და მოსწავლეების მიმართ ინდივიდუალური მიდგომა საჯაროსთან შედარებით კერძო სკოლებს აშკარა უპირატესობას ანიჭებს. მსგავს სკოლებში დიდი ყურადღება ეთმობა მოზარდების სპორტულ და ჯანმრთელ ცხოვრებას,რაც ხშირ შემთხვევაში მშობლების განსაკუთრებული მოთხოვნაა.გამომდინარე აქედან,კერძო სკოლებში ბევრად უფრო საინტერესო და მრავალფეროვანია ვიდრე საჯარო სკოლებში.

კერძო სკოლების უმრავლესობა გამოირჩევა განსაკუთრებულად კარგად ორგანიზებული უსაფრთხოების სისტემით,რაც სრულყოფილი განათლებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. მოზარდებში ძალადობისა და ჩხუბის ფაქტები გამორიცხული არ არის,სწორედ ამიტომ ჩვეულებრივ,მშობლები ითხოვენ,რომ მათი შვილების უსაფრთხოება მაქსიმალურად იყოს დაცული და კერძო სკოლებიც ამ მოთხოვნას საკმაოდ კარგად ასრულებენ. აღნიშნულ სკოლებს ჰყავთ საკუთარი დაცვა, რომელიც უზრუნველყოფს სასწავლო პროცესის მშვიდად ჩატარებას. აქედან გამომდინარე, კარგი უსაფრთხოების სისტემა კერძო სკოლების კიდევ ერთი მთავარი უპირატესობაა.

თითქმის ყველა კერძო სკოლა გამოირჩევა განსაკუთრებული ინფრასტრუქტურით,რაც აუცილებელია მოზარდთა განვითარებისთვის. რომ არაფერი ვთქვათ საკლასო ოთახების აღჭურვილობაზე,აღნიშული ასპექტის დასასაბუთებლად ისიც საკმარისი იქნება, თუ ვიტყვით,რომ მსგავს სკოლებში განსაკუთრებული ყურადღება ეთმომა საბუნებისმეტყველო მეცნიერებების სრულფასოვნად შესწავლას.  ქიმიისა და ფიზიკის შესწავლა მიმდინარეობს არა მხოლოდ თეორიული ცოდნის საფუძველზე,როგორც ეს თითქმის ყველა საჯარო სკოლაში ხსება,არამედ პრაქტიკულ მეცადინეობასა და ცდებზე დაყრდნობით,რომლებიც ტარდება ამ საგნებისთვის სპეციალურად გამოყოფილ აუდიტორიებში. ცდებისა და მსგავსი თვალსაჩინოების საშუალებით იზრდება მოზარდთა ინტერესი აღნიშნული საგნების მიმართ და ისინი ბევრად უფრო მონდომებით სწავლობენ საბუნებისმეტყველო საგნებს.

თუმცა არ უნდა დაგვავიწყდეს კერძო სკოლების უარყოფითი მხარეები,რაც ძირითადად უკავშირდება სწავლის საფასურს. ადამიანები ერთმანეთისგან განსხვავდებიან სოციალური ფენით,სწორედ ამიტომ ოჯახთა უმრავლესობას ფინანსურად არ აქვს საშუალება გადაიხადოს ის თანხა რაც კერძო სკოლებისთვისაა დაწესებული. უნდა ვაღიაროთ,რომ აღნიშნული ასპექტი მსგავსი სკოლების ყველაზე დიდი ნაკლია. ასევე ამბობენ იმასაც,რომ მთავარი არა სკოლა და გარემო არამედ ახალგაზრდების მოტივაცია და ინტერესია სწავლის მიმართ. გარკვეულწილად მეც ვეთანხმები ამ მოსაზრებას და მიმაჩნია,რომ განათლებისთვის სწავლის სურვილია მთავარი და არა ის ადგილი, სადაც ისწავლი,თუმცა საკუთარი თავის მაგალითიდან გამომდინარე შემიძლია ვთქვა,რომ ის დამოკიდებულება,რომელიც კერძო სკოლებში აქვთ მასწავლებლებს მოსწავლეების მიმართ ორმაგად მოქმედებს ახალგაზრდების ცნობიერებაზე,ორმაგად უღვიძებთ მათ სწავლის სურვილსა და მოტივაციას. თუმცა ისიც უნდა აღვნიშნო,რომ კერძო სკოლების ღირებულება ზოგჯერ იმაზე უფრო მეტია ვიდრე უნდა იყოს.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია,რომ ზოგიერთ კერძო სკოლაში არიან ფსიქოლოგები. ეს იმაზე უფრო მნიშვნელოვანი თემაა ვიდრე ჩვენ წარმოგვიდგენია. ახალგაზრდების ყველაზე რთული პერიოდი,რასაც გარდატეხის პერიოდს ვეძახით, დაახლოებით 12-დან 17 წლამდე გრძელდება. ამ დროს ყველაზე მნიშვნელოვანი სწორედ ოჯახისა და შემდეგ სკოლის როლია,მიუხედავად ამისა პრობლემები რაც თავს იჩენს ცხოვრების ამ ეტაპზე შეიძლება შეუმჩნეველი დარჩეს მშობლისთვის,თუმცა მარტივად დაინახოს ამ ბავშვების გვერდით მყოფმა ფსიქოლოგმა და დაეხმაროს მას მათ მოგვარებაში. ჩვენს გარშემო არსებული სოციალური პრობლემების ფონზე გარდატეხის ასაკიც იმაზე უფრო მძაფრია ვიდრე ეს წლების წინ იყო,ამიტომ მშობლების უმეტესობას აუცილებლად მიაჩნია სკოლებში ფსიქოლოგის ყოფნა,რის საშუალებასაც მხოლოდ კერძო სკოლები იძლევა.

საბოლოოდ,ცხადია რომ საჯარო და კერძო სკოლებზე საუბარი ძალიან შორს წაგვიყვანს. ზემოთ თქმულიდან გამომდინარე კი კერძო სკოლის უპირატესობა ჩანს,თუმცა ისევე როგორც ყველაფერს,მასაც აქვს გარკვეული ნაკლი. მიუხედავად ყველაფრისა,ჩემი აზრით ის პროგრამები,შემოთავაზებები, შექმნილი გარემო,ფიზიკური აქტივობების სიჭარბე, საბუნებისმეტყველო საგნების მიმართ დიდი ყურადღება, ფსიქოლოგის ყოფნა სკოლაში და განსაკუთრებულად მეგობრული დამოკიდებულება მასწავლებლებსა და მოსწავლეებ შორის კარგი განათლების გარანტიაა. სწორედ ამიტომ,მიმაჩნია,რომ კერძო სკოლაში მიღებული განათლება უკეთესია ვიდრე საჯარო სკოლაში.